Ludzie coraz częściej decydują się na pobieranie wody z własnego ujęcia, mimo możliwość przyłącza do sieci wodociągowej. Prywatna studnia posiada wiele zalet i przede wszystkim – znacznie wpływa na ograniczenie kosztów bytowych. Jednak stworzenie tego rodzaju ujęcia wody to nie lada wyzwanie. Warto zatem wcześniej dowiedzieć się szczegółowych informacji na temat kompletnego montażu. Jak przebiega budowa studni głębinowej? Na jakie koszty się przygotować?
Studnia głębinowa i jej rodzaje
Głębokość studni wierconych najczęściej przekracza 10 metrów i jest to zdecydowanie najlepsze rozwiązanie, które można wykorzystać w terenie przydomowym. Studnię głębinową wykonuje się za pomocą specjalnego urządzenia – wiertnicy. Aby wszystko działało prawidłowo, rurę osłonową wraz z filtrem umieszcza się w podłożu. Jeśli studnia posiada więcej niż 8 metrów głębokości, na dnie należy umieścić pompę głębinową. Studnie głębinowe mogą czerpać wodę nawet z kilkudziesięciu metrów, co daje im przewagę nad płytkimi ujęciami, jakimi są studnie kopane. Kliknij tutaj, aby dowiedzieć się szczegółowych informacji.
Rodzaje studni
Studnia abisyńska (wąskorurowa)
Ten rodzaj ujęcia służy do wydobywania niewielkiej ilości wody z głębokości od 5 do 7 metrów. Najczęściej wykonywana jest na dwa sposoby. Tańszą opcją jest wkręcanie rury wyposażonej w specjalne filtry w podłoże. Druga technika to wiercenie studni przy pomocy rury osłonowej, do której dołączona jest rura filtracyjna. Niestety wydajność studni abisyńskiej jest bardzo ograniczona – nie przekracza 3,5 m3 na godzinę.
Studnia kopana (kręgowa)
Ze względu na niewielką wydajność i średnią jakość wody, ten rodzaj studni jest obecnie bardzo rzadko stosowany. Budowa takiego ujęcia wody jest stosunkowo prosta, lecz ciecz znajdująca się pod powierzchnią 5 metrów może okazać się niezdatna do spożywania. Studnie kopane najczęściej posiadają zanieczyszczenia chemiczne i mikrobiologiczne, które przenikają przez powierzchnię gleby. Są one przydatne podczas prac budowlanych na działce, jednak nie nadają się ciągłego dostarczania wysokiej jakości wody.
Studnia głębinowa – lokalizacja na działce
Aby móc umiejscowić ujęcie wody na działce w odpowiednim do tego miejscu, należy wziąć pod uwagę kilka istotnych czynników. Podstawą jest bez wątpienia dobra dostępność do warstw wodonośnych. Studnia powinna również znajdować się w miejscu bezkolizyjnym, czyli takim, gdzie zachowana jest spora odległość od potencjalnych źródeł zanieczyszczeń np. szamba. Miejsce odwiertu wskazuje hydrolog na podstawie przeprowadzonych wcześniej badań. Można również skorzystać z usług radiestety, który przy pomocy specjalnej różdżki wyznacza odpowiednie miejsce na wiercenie studni.
Jednak trzeba pamiętać, że szukanie wody i umiejscowienie studni jest zależne od wymagań zawartych w prawie budowlanym. Aby dostarczała wodę zdatną do picia, musi zachowywać odpowiednie odległości:
- ➡ co najmniej 30 metrów od przewodu rozpuszczającego indywidualnej kanalizacji (jeśli odprowadzane ścieki są oczyszczane biologicznie),
- ➡ minimum 70 metrów od nieutwardzonych wybiegów dla hodowlanych zwierząt, przewodu kanalizacji lokalnej lub granicy pola filtracyjnego,
- ➡ nie mniej niż 5 metrów od granicy działki,
- ➡ nie bliżej niż 7,5 metrów od przydrożnego rowu,
- ➡ co najmniej 15 metrów od zbiorników do gromadzenia nieczystości oraz budynków inwentarskich.
Wiercenie studni głębinowej a przepisy
Każdemu właścicielowi gruntu przysługuje prawo do korzystania z wód głębinowych, jednak budowa studni podlega przepisom prawa górniczego, geologicznego oraz wodnego i budowlanego. Zamiar wiercenia studni głębinowej należy zgłosić w starostwie, a do wniosku dołączyć odpowiednie szkice przedstawiające schemat planowanej budowy studni głębinowej. Chcąc zbudować własne ujęcie wody, głębsze niż standardowe (powyżej 30 metrów) wymagane jest otrzymanie pozwolenia wodnoprawnego. Aby uzyskać takie zezwolenie, trzeba złożyć wniosek wraz z dokumentacją techniczną – częścią opisową i rysunkową.
Jak zbudować studnię głębinową?
Po otrzymaniu zezwolenia na budowę prywatnego ujęcia wody, prace wdraża się od wywiercenia otworu 20 cm pod rurę osłonową. Wówczas do rowu wkłada się kolumnę stalowych rur osłonowych o średnicy 14-17 cm. Jej funkcją jest ochrona czystej wody przed glebą, żwirem, ściekami i piaskiem oraz wodami opadowymi. Gdy świder dotrze do warstwy wodonośnej, wiertnica nie jest już potrzebna. Pompy płuczki odprowadzają zanieczyszczenia z odwiertu. W dalszej kolejności do rur osłonowych prowadzana jest kolumna PCV oraz rur filtracyjnych, gdzie umieszczona będzie pompa głębinowa. Najczęściej przestrzeń między obudową otworu a filtrami zapełniana jest żwirem. Prawidłowo dobrana pompa sprawi, że studnia będzie należycie spełniać swoje zadanie.
Pompy głębinowe – która najlepsza?
Najważniejszym elementem studni głębinowej jest zbiornik hydroforowy, sterownik oraz pompa tłocząca wodę. Te wszystkie urządzenia powinny być prawidłowo dopasowane do przeznaczenia studni. Pompa głębinowa służy do pobierania wody ze studni. Najczęściej spotykane zestawy hydroforowe posiadają cztery rodzaje pomp:
- → Pompy zatapialne – zwykle stosowane przy studniach kopanych lub abisyńskich. Ich budowa podobna jest do pomp głębinowych, jednak nie są równie mocne. Pompy zatapialne używane są do czerpania wody z płytkich studni o głębokości 5-7 metrów.
- →Pompy samozasysające – pobierają wodę na głębokościach nieprzekraczających 8 metrów. Wytwarzają ciśnienie do około 0,3 MPa oraz wymaga budowy oddzielnej studzienki. Tego typu pompy idealnie sprawdzą się w przypadku studni kopanych, abisyńskich lub posiadających rurę osłonową.
- →Pompy głębinowe – bezproblemowo czerpią wodę z dowolnej głębokości bez żadnych ograniczeń. Najczęściej montuje się je bezpośrednio w studniach głębinowych.
Przed zakupem pompy warto zapoznać się z dokumentacją geologiczną, gdzie zawarte są wszystkie informacje dotyczące poziomu warstwy wodonośnej, wydajności studni oraz właściwości fizyko-chemicznych wody. Pompa powinna posiadać właściwy punkt pracy. Jest to szczególnie ważne, ponieważ urządzenie o zbyt wysokich parametrach niepotrzebnie zużywa więcej energii elektrycznej.
Studnia głębinowa – uzdatnianie wody
Ponad zwierciadłem wody znajduje się warstwa nieprzepuszczalna, która nie jest zanieczyszczona przez bakterie i skażenia chemiczne. Jednak do takiej warstwy można dotrzeć jedynie za pomocą wywiercenia studni głębinowej. Ciecz z własnego ujęcia wody ma często zawyżoną zawartość manganu i żelaza, a także może posiadać amoniak i siarkowodór. Na obszarach nieskanalizowanych może również być skażona bakteriologicznie. Aby sobie z tym poradzić, należy przefiltrować są częściowo lub w całości.
Odmanganianie i odżelazianie zmniejsza ryzyko pojawiania się rdzawych plam na urządzeniach sanitarnych oraz zacieków i żółtych śladów na ubraniach oraz poprawia barwę wody. Takie filtry należy zamontować na początku instalacji za mechanicznym filtrem, hydroforem i urządzeniem napowietrzającym.
Filtry zmiękczające twardość wody to przede wszystkim wymienne wkłady umieszczanych bezpośrednio przed punktami poboru wody lub w obudowach domowego sprzętu. Twarda woda przyczynia się w głównej mierze do powstania osadów wapnia na ściankach kabiny prysznicowej, rurach instalacyjnych oraz na ceramice sanitarnej. Przeważnie występują w postaci kolumn ze złożem jonowymiennym, który montuje się przed włożeniem do wnętrza studni filtru mechanicznego.
Węgiel aktywny służy do poprawy smaku i zapachu wody wodociągowej. Pozwala pozbyć się żółtego zabarwienia wody. Istnieją również wkłady węglowe z dodatkiem stopu cynku i miedzi – te zaś działają bakteriobójczo.
Filtracja mechaniczna usuwa rdzę, piasek oraz inne zanieczyszczenia z wody. Umieszczane na początku instalacji mają postać wkładu z siatki, wypełnionej materiałem filtrującym kolumny oraz wymiennych wkładów ze spieku ceramicznego, włókniny i polipropylenowego sznurka.
Ile kosztuje studnia głębinowa?
Cena studni głębinowej każdorazowo musi zostać indywidualnie ustalona. Należy pamiętać, że im głębsza studnia, tym większy koszt inwestycji. Jeżeli warstwa wodonośna znajduje się płytko i ma dużą wydajność, a woda dobrą jakość to cena studni głębinowych będzie najniższa. W sytuacji gdy konieczne będzie wywiercenie głębszego odwiertu – koszt inwestycji wzrośnie. Filtry do uzdatniania wody także nie należą do najtańszych elementów, jednak możliwe jest orientacyjne przybliżenie kosztów studni głębinowej.
Studnia głębinowa może kosztować nawet od kilku do kilkunastu tysięcy. Wykonanie odwiertu to około 130 złotych za metr. Jednak całkowity koszt budowy jest uzależniony od jakości materiałów i wykonawców.
Podsumowanie
Studnia głębinowa to obecnie najbardziej opłacalny rodzaj pobierania wody. Pobór wód podziemnych jest stosunkowo drogi, zatem można zdecydować się na przydomowe studnie. Wiercone ujęcia stanowią idealne źródło wody wykorzystywanej do celów spożywczych, podlewania ogrodu, a także prac domowych. Trzeba jednak pamiętać, że wiercenie studni głębinowej to dosyć spora inwestycja i warto powierzyć ją w ręce profesjonalistów.
