Zapewnienie prawidłowej wentylacji w mieszkaniu jest kwestią kluczową dla dobrego samopoczucia i stanu zdrowia mieszkańców. Stała się szczególnie istotna po upowszechnieniu się całkowicie szczelnych systemów okiennych. Aby zapewnić odpowiedni przepływ powietrza, warto zainstalować nawiewniki okienne. W niniejszym tekście przedstawimy te urządzenia oraz podpowiemy, który ich rodzaj sprawdza się najlepiej w polskich warunkach klimatycznych.
Czym są nawiewniki powietrza?
Nawiewnik okienny to urządzenie o niewielkich rozmiarach, które montuje się w górnej części ramy okna (we frezowanym otworze) lub między nadprożem a górną częścią ramy okiennej. Zapewniają one kontrolowany dopływ powietrza do wnętrz pomieszczeń. Wielkość dostarczanego strumienia powietrza jest w nich regulowana ręcznie lub automatycznie. Są to urządzenia mechaniczne, co oznacza, że nie wymagają zasilania i ich użytkowanie nie pociąga za sobą dodatkowych kosztów.
Również ich budowa nie jest skomplikowana — zasadniczo składają się z dwóch części: zewnętrznej czerpni i wewnętrznego regulatora, połączonych wspomnianą już szczeliną w profilu lub ramie okna. Nie trzeba też obawiać się dostawania się opadów lub owadów przez ową szczelinę — budowa czerpni całkowicie temu zapobiega, jeśli nawiewnik został prawidłowo zamontowany.
Kiedy należy montować nawiewniki powietrza?
Urządzenia te przeznaczone są do montażu w budynkach korzystających z wentylacji grawitacyjnej lub mechanicznej wywiewnej. Stosowanie nawiewników powietrza jest niezbędne dla prawidłowego działania wentylacji. Do najczęstszych konsekwencji braku sprawnej wentylacji należą wsteczny ciąg i nadmierna wilgotność w pomieszczeniach.. Świadczyć będą o tym stale zaparowane szyby lub rozwój pleśni na ścianach.
Kiedy nie powinno się zakładać nawiewników?
Montaż nawiewników nie powinien mieć miejsca, jeśli budynek jest wyposażony w wentylację z odzyskiem ciepła (rekuperacyjną) lub mechaniczną nawiewno-wywiewną. Nawiewniki okienne raczej nie będą też potrzebne, jeśli zamontowano już nawiewniki ścienne. Nawiewników nie montuje się także w łazienkach, gdyż wysoka wilgotność tych pomieszczeń w połączeniu z niską temperaturą na zewnątrz w okresie zimowym może być niekomfortowa dla użytkownika.
Rodzaje nawiewników powietrza
Urządzenia te klasyfikuje się na podstawie sposobu sterowania zapewniającego napływ powietrza wentylacyjnego. Wyróżniamy następujące typy nawiewników:
Ręczny
Elementem sterującym wielkością strumienia powietrza będzie tutaj najczęściej pokrętło umożliwiające własnoręczne dostosowanie stopnia rozwarcia klapy regulatora. Choć są to proste i tanie urządzenia, ich eksploatacja jest dość uciążliwa, gdyż trzeba pamiętać o odpowiednim ustawianiu pokrętła. Poza tym, jeśli zapomnimy o przestawieniu regulacji nawietrzników, wychodząc w zimie, możemy wychłodzić mieszkanie. Warto tutaj też zaznaczyć, że pozostałe typy automatycznych nawiewników są wyposażone w dodatkową możliwość ręcznego sterowania, co sprawia, że po wyłącznie ręczne sięga się raczej rzadko.
Higrosterowany
Urządzenia tego typu działają automatycznie, reagując na zmiany wilgotności względnej powietrza w danym pomieszczeniu. Elementem sterującym jest tutaj higrometr, a pomiar wilgotności zapewnia, będąca jednocześnie czujnikiem, taśma poliamidowa. Zmienia ona swoją długość, reagując na wilgotność opływającego ją powietrza — w zakresie 2-5 mm/m przy wzroście względnej wilgotności rzędu 10%. Warto pamiętać, że czujnik nie styka się bezpośrednio z zewnętrznym powietrzem.
Urządzenie takie działa tym efektywniej, im wyższa jest wilgotność w pomieszczeniu — minimalne otwarcie jest utrzymywane przy wilgotności do 35%, a maksymalne jest osiągane przy 70%. Nawiewnik higrosterowany ma także wbudowane sterowanie ręczne, umożliwiające zablokowanie otwarcia na danym poziomie.
Ciśnieniowy
Również ten typ nawiewnika działa automatycznie. Element sterujący reaguje tutaj na różnice ciśnień między powietrzem za oknem a pomieszczeniem. Regulacja odbywa się tutaj dzięki aluminiowemu płatowi o aerodynamicznym kształcie umieszczonemu w czerpni. Unosi się ona bezpośrednio w strumieniu powietrza i zmienia położenie, zależnie od jego prędkości — gdy przyspiesza, płat unosi się i obraca się górnej krawędzi, przymykając przelot nawiewnika. Gdy prędkość spada, płat opada, otwierając szerzej szczelinę. Również w tym przypadku mamy także możliwość ręcznej regulacji. Warto też zaznaczyć, że przepływ powietrza przez taki nawiewnik nie jest zależny od warunków atmosferycznych.
Dwusystemowy
Nawiewniki tego typu stanowią połączenie higrosterowanych i ciśnieniowych — czerpnia jest w nich sterowana różnicą ciśnień, a wielkość strumienia powietrza dostarczanego do pomieszczenia determinuje regulator higrosterowany. Mają również możliwość sterowania ręcznego. Nawiewnik dwusystemowy łączy więc w sobie zalety obu wymienionych rodzajów.
Dodatkowe funkcje nawiewników
Oprócz swojej funkcji podstawowej, dostępne obecnie na rynku nawiewniki mogą pełnić także funkcje pomocnicze. Będą to m.in.:
- antysmogowa i antyalergiczna — dzięki umieszczeniu w czerpni specjalnego, wymiennego filtra, najnowsze nawietrzniki są w stanie filtrować 100% wpuszczanego do pomieszczeń powietrza i zatrzymywać nawet do 80% pyłu zawieszonego PM2.5 oraz do 99% pyłu zawieszonego PM10 i najczęściej występujących alergenów. W związku z tym stanowią one świetne wsparcie dla oczyszczaczy powietrza.
- akustyczna — nawiewniki mogą być wyposażone w specjalny tłumik akustyczny, która skutecznie tłumi hałasy dochodzące z zewnątrz. Nie ma więc obawy, że np. ruch uliczny będzie przeszkadzał w odpoczynku.
Który rodzaj nawiewników wybrać?
Nawiewniki higrosterowane, ciśnieniowe czy dwusystemowe dostępne są w ofercie polskiego producenta firmy Brevis. Które z nich najlepiej sprawdzają się w polskim klimacie? Zdecydowanie polecamy sterowane ciśnieniowo i dwusystemowe. Ich wydajność nie jest bowiem zależna od warunków atmosferycznych, co jest szczególnie ważne przez wzgląd na długo u nas trwający okres grzewczy. Stosując je, nie musimy się martwić, że nasze nawiewniki spowodują nadmierną wentylację, wychładzając pomieszczenia i zwiększając zużycie energii grzewczej. Ponadto mogą się one dostosowywać do siły ciągu wentylacji, a co za tym idzie, nie tylko usuwają skutki tzw. złej wentylacji, ale też potrafią jej zapobiegać. Efektywność ich działania nie jest też zależna od wysokości, co sprawia, że idealnie nadają się do zastosowania w blokach — dzięki temu wentylacja będzie na zbliżonym poziomie w obrębie całego wielopiętrowego budynku.
Nawiewniki z higrosterowaniem sprawdzają się w przypadku miejsc o dużej wilgotności i o małej rocznej amplitudzie temperatur. Są więc często wykorzystywane w krajach wyspiarski, np. w Wielkiej Brytanii. W Polsce mają zastosowanie mocno sytuacyjne, co raczej wyklucza je z uniwersalnego użytku.
Podsumowanie
Dobrze działająca i efektywna wentylacja jest bardzo istotna z punktu widzenia naszego zdrowia i samopoczucia. Warto więc zadbać o nią, instalując nawiewniki. Według przepisów należy je montować w pomieszczeniach z wentylacją grawitacyjną lub mechaniczną wywiewną lub hybrydową. Ilość nawiewników zależy od ilości pokoi wraz z kuchnią — zasadniczo na każde pomieszczenie do 20 m2 powinno przypadać jedno urządzenie (jeśli pokój ma więcej niż 20 m2, powinny się w nim znaleźć przynajmniej dwa urządzenia). Biorąc pod uwagę zasadę działania, w polskich warunkach najlepiej sprawdzają się nawiewniki sterowane ciśnieniowo i dwusystemowe. Zainstalowane zgodnie z wytycznymi producenta zapewnią nam odpowiedni dopływ powietrza bez obaw o wychłodzenie pomieszczeń czy wyższe rachunki za ogrzewanie.
